Het plaatsenstelsel of evaluatierooster
Wanneer je als eigenaar voor je woning een brandverzekering wil afsluiten, dan zal de verzekeraar je in de meeste gevallen vragen om een evaluatierooster in te vullen, ook wel eens plaatsenstelsel genoemd. Het evaluatierooster is een vragenlijst over je woning of appartement. De verzekeraar gaat na hoeveel kamers er in de woning zijn en welke materialen er voor de afwerking gebruikt zijn. Ook het type woning speelt een rol: de waarde van een alleenstaande woning zal hoger zijn dan de waarde van een halfopen of rijwoning. De materialen die gebruikt werden voor de bouw en afwerking van de woning bepalen ook mee de waarde en laat de verzekeraar toe om het risico op ernstige schade in te schatten. Woon je in een houtskeletbouw of een traditionele constructie, heb je vloeren in natuursteen of massieve parket, is het dak van je woning bedekt met riet of stro? Al deze zaken bepalen de waarde en het risico, en dus ook de premie van je brandverzekering.
De huurprijs
Als huurder zal de te verzekeren waarde berekend worden op basis van de huurprijs. Rekening houdend met de huurprijs en de ligging van je woning kan de verzekeraar ook het risico inschatten en een premie berekenen.
Werkelijke waarde
De werkelijke waarde wordt meestal als basis genomen voor een brandverzekering voor een huurder. De huurder moet namelijk het onroerend goed op het einde van de huurperiode aan de eigenaar teruggeven in de staat waarin hij het ontvangen heeft. De werkelijke waarde houdt rekening met de nieuwwaarde van de woning, verminderd met een waarde door het gebruik van de woning (de afschrijvingswaarde).
Nieuwwaarde
Een eigenaar van een onroerend goed, zal zijn pand meestal verzekeren in nieuwwaarde. Bij schade zal hij immers zijn eigendom willen laten herstellen in de oorspronkelijke staat. Om de nieuwwaarde te bepalen, moet er rekening worden gehouden met de prijsstijgingen van bouwmaterialen en de stijging van uurlonen. Hiervoor wordt de ABEX-index gebruikt.
De ABEX-index
De ABEX-index analyseert de kostprijs voor de bouw van gebouwen en privé-woningen. Deze index houdt onder andere rekening met de kostprijs van bouwmaterialen en uurlonen om de evolutie van de prijs van woningen in kaart te brengen. Op basis van deze index wordt jaarlijks de evolutie van de verzekerde waarde berekend, en dus ook van je premie.
Hoe berekent de verzekeraar de nieuwwaarde?
Op basis van het plaatsenstelsel of de huurprijs van je woning bepaalt de verzekeraar de te verzekeren waarde van je woning. In je polis wordt de ABEX-index vermeld die van toepassing was op het moment van de berekening. Elk jaar wordt de verzekerde waarde opnieuw berekend in functie van de nieuwe ABEX-index.
Op 1/3/2019 heb je een brandverzekering afgesloten voor je woning. Aan de hand van het evaluatierooster heeft de verzekeraar de verzekerde waarde bepaald op 350.000 euro. De ABEX index op 01/03/2019 was 809. Op de volgende premieafrekening is de verzekerde waarde verhoogd naar 360.383,19 euro. De verzekeraar heeft de verzekerde waarde geïndexeerd aan de nieuwe ABEX index, nl 833:
(Verzekerde waarde x nieuwe ABEX) / Oorspronkelijke ABEX
(350000 x 833) / 809 = 360.383,19 euro
Wanneer ben je onder- of oververzekerd?
Wanneer je, voor de berekening van de premie van je brandverzekering, het evaluatierooster van de verzekeraar aanvaardt, of ermee akkoord bent dat de verzekerde waarde wordt berekend op basis van de huurprijs die je betaalt, kan je nooit onder- of oververzekerd zijn.
Indien je niet akkoord bent met de verzekerde waarde die door de verzekeraar wordt voorgesteld en je kiest ervoor om je voor een lager bedrag te verzekeren, dan kan het zijn dat je onderverzekerd bent. Wanneer je schade hebt, zal de verzekeraar je dan niet het volledige bedrag vergoeden.
Vind je het voorgestelde bedrag te laag en kies je ervoor om je voor een hoger bedrag te verzekeren? Dat heeft weinig zin. Je betaalt meer premie, maar ontvangt bij een schade enkel het bedrag van de werkelijke waarde van de schade.
De bouwtechnische waarde van de woning is belangrijk, de vastgoedwaarde doet er hier niet toe. Of de woning gelegen is in een dure stadswijk of een goedkopere landelijke omgeving, de verzekeraar zal eenzelfde woning in nieuwwaarde evenveel vergoeden.
Verwittig na een renovatie of een verbouwing van je woning ook je verzekeraar. Mogelijk is de verzekerde waarde van je woning na de verbouwing hoger, en is een aanpassing van je polis noodzakelijk.